Η Κρήτη διανύει σήμερα μια εξαιρετικά δημιουργική περίοδο στον οινικό τομέα, χαράσσοντας μια πορεία που συνδυάζει τις γηγενείς ποικιλίες, τη βιολογική καλλιέργεια, την πολύ προσεγμένη αμπελουργία και τη φιλοσοφία boutique οινοποιείων που δίνουν νέα διάσταση στην τοπική οινοποιία. Σε αυτό το πλαίσιο, το Οινοποιείο Ευφροσύνη κατέχει πλέον μια ξεχωριστή θέση στον οινικό χάρτη του νησιού.
Το οινοποιείο βρίσκεται στα Κεράσια, λίγο έξω από το Ηράκλειο, σε μία καταπράσινη κι ελαιόφυτη ενδοχώρα, όπου η ένταση του μεσογειακού κλίματος συναντά την ήρεμη γοητεία της κρητικής φύσης. Στον τόπο αυτό άλλωστε, η αμπελουργία είναι τρόπος ζωής εδώ και αιώνες. Οι λόφοι και τα εδάφη της περιοχής, ευνοημένα από το μεσογειακό κλίμα, προσφέρουν έναν φυσικό καμβά για την καλλιέργεια τόσο των κρητικών ποικιλιών, όσο και διεθνών που βρίσκουν εδώ νέα έκφραση. . Η περιοχή, ενταγμένη στη ζώνη Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) Δαφνές, έχει στο επίκεντρο το Λιάτικο, προσδίδοντας πρόσθετη αξία στο terroir του κτήματος Ευφροσύνη, το οποίο καλλιεργεί, τις τοπικές λευκές ποικιλίες Βιδιανό, Malvasia di Candia και Ασύρτικο, τις ερυθρές Λιάτικο και Κοτσιφάλι καθώς και τις διεθνείς Cabernet Sauvignon, Syrah και Chardonnay. Ένα μεγάλο μέρος των αποτελεί βιολογική καλλιέργεια που αποτυπώνεται στις ετικέτες τους Σοφία (Chardonnay-Βιδιανο), Φιλοξενία (Syrah-Κοτσιφαλι) και Ισορροπία (Cabernet Sauvignon), ενώ όλα τα κρασιά του κτήματος είναι vegan.
Το Οινοποιείο Ευφροσύνη, ξεκίνησε με το όραμα του Αντώνη Κοσμαδάκη και της Μαρίας Τυλάκη το 1999, όταν αποφάσισαν να αναμπελώσουν τα οικογενειακά τους κτήματα, τα μέχρι τότε καλλιεργημένα αποκλειστικά για σταφίδες, και να προχωρήσουν στην παραγωγή κρασιών από ελληνικές και διεθνείς ποικιλίες
Παρότι γνώριζα ήδη κάποια από τα κρασιά τους, δεν είχα μέχρι σήμερα την ευκαιρία να επισκεφθώ τον τόπο παραγωγής τους. Η προσωπική επαφή με το οινοποιείο και τους ανθρώπους του, αποδείχθηκε καθοριστική. Αυτή η εμπειρία δίνει πάντα άλλη βαρύτητα και την αληθινή διάσταση στα κρασιά, φέρνοντας στο προσκήνιο όχι μόνο τις γεύσεις αλλά και το πάθος πίσω από αυτές. Ο μικρός, προσεγμένος χώρος του οινοποιείου, σου μεταφέρει άλλωστε την αίσθηση γνησιότητας και αφοσίωσης με αμεσότητα.
Η υποδοχή και η φιλοξενία υπήρξαν πραγματικά υποδειγματικές. Ο Βαγγέλης Καλαντζάκης μας καλωσόρισε με θέρμη και αυθεντική κρητική ευγένεια, οργανώνοντας μια πλήρη και άρτια οινογευσία. Οι γνώσεις του, το πάθος του και η αφοσίωση του στην ουσία των πραγμάτων έδωσε τον τόνο για τις γευστικές μας δοκιμές. Ο Μανώλης και η Κατερίνα Κοσμαδάκη, εκπρόσωποι της νέας γενιάς του οινοποιείου, μαζί με τον ιδρυτή Αντώνη Κοσμαδάκη, συνέβαλαν ουσιαστικά στη συζήτηση, μοιραζόμενοι τη φιλοσοφία και το όραμα για τα κρασιά τους. Η παρουσία του φίλου Βαγγέλη Κακουδάκη, δημιουργού της εκπομπής Άκρατος Οίνος, πρόσθεσε μια ακόμη διάσταση στην εμπειρία. Δοκιμάσαμε από κοινού όλη τη γκάμα των κρασιών της Ευφροσύνης σε μια ατμόσφαιρα ζωντανής ανταλλαγής απόψεων, καθιστώντας την επίσκεψη όχι μόνο απολαυστική αλλά και ουσιαστικά ενδιαφέρουσα.
Ήταν μια εμπειρία που δεν περιορίστηκε σε μια απλή δοκιμή. Κάναμε πρακτικά ένα μικρό ταξίδι στον κόσμο ενός boutique οινοποιείου, που με σεβασμό στην κρητική παράδοση και ταυτόχρονα με ανοιχτό βλέμμα στη σύγχρονη οινοποίηση, χαράσσει τη δική του πορεία στον χάρτη του κρητικού κρασιού. Μια επίσκεψη ουσιαστική, ενδιαφέρουσα και πολύ απολαυστική.
Tasting notes και σχόλια για τα κρασιά που δοκιμάσαμε κατά την επίσκεψή μας.
- Κλέφτης 2024 – Aromatic Blend (Ασύρτικο 60%, Malvasia Aromatica 40%)
Ένα πολύ ευχάριστο λευκό, όπου το Ασύρτικο επιβάλλει την ισορροπία στα έντονα αρώματα της Malvasia. Ζωηρή οξύτητα, ανθικό και φρουτώδες προφίλ, ένα blend που, αν δεν κάνω λάθος, είναι μοναδικό στο νησί. - Μικρή Ευγενική Βιδιανό 2023
Βιδιανό με καλή δομή και αρωματική πολυπλοκότητα, όπου ξεχωρίζουν τα πυρηνόκαρπα φρούτα, οι βοτανικές νύξεις και η χαρακτηριστική ορυκτότητα. Η οξύτητα ισορροπημένη όπου με τον χρόνο θα εξελιχθεί ακόμη περισσότερο. Τυπικό και αντιπροσωπευτικό της ποικιλίας. - Sophia Chardonnay – Vidiano 2021 & 2023
Το θεωρώ την κορυφαία στιγμή του οινοποιείου. Ένα εξαιρετικό κρασί, ολοκληρωμένο σε όλα τα επίπεδα: πλούσιο στο στόμα, στιβαρό, με έντονο φρούτο, λιπαρότητα και θαυμάσια ενσωμάτωση του βαρελιού. Η οξύτητα είναι υποδειγματική, ικανή να στηρίξει παλαίωση, ενώ το τελείωμα είναι αρμονικό και παρατεταμένο. Το πάντρεμα του Chardonnay με το Βιδιανό προσδίδει ιδιαίτερη προσωπικότητα. Η χρονιά του 2021 έδειξε ακόμη μεγαλύτερη πολυπλοκότητα, με νύξεις κερήθρας και ανθέων σε μια μακρά επίγευση. Εξαιρετική δουλειά. Ένα από τα πιο απολαυστικά λευκά της Κρήτης. - Lumicino 2017 – Chardonnay – Θραψαθήρι
Ο προκάτοχος του Sophia, μια ετικέτα που πλέον δεν παράγεται. Ένα καταπληκτικό κρασί με εντυπωσιακή εξέλιξη, όπου η ισορροπία φρούτου, βαρελιού και ορυκτότητας αναδεικνύεται θαυμάσια. - Πετεινάρι Ροζέ 2024 – Λιάτικο – Κοτσιφάλι
Δροσιστικό, αρωματικό και ιδιαίτερα ευχάριστο καλοκαιρινό κρασί, που απολαμβάνεται άνετα και μόνο του. Οι δύο ποικιλίες συνδυάστηκαν εδώ εξαιρετικά. - Liatiko 2024 ΠΟΠ Δαφνές – Maceration Carbonic
Ένα τολμηρό πείραμα του οινοποιείου που πέτυχε απόλυτα και συνιστώ ανεπιφύλακτα να το αναζητήσετε. Τα σταφύλια, διαλεγμένα ένα προς ένα, ζυμώθηκαν ολόκληρα με τη μέθοδο της ενδοκυτταρικής ζύμωσης σε περιβάλλον διοξειδίου του άνθρακα. Το αποτέλεσμα δεν θυμίζει καθόλου nouveau – αντιθέτως, είναι «πλήρες» στο στόμα, δίνοντας στο Λιάτικο μια νέα, συναρπαστική διάσταση. Ένα από τα πιο ξεχωριστά, ενδιαφέροντα και αξιόλογα κρασιά που έχω δοκιμάσει τον τελευταίο καιρό. - Νυχτοπούλι 2024 – Κοτσιφάλι – Λιάτικο
Το οινοποιείο το χαρακτηρίζει ως το «εισαγωγικό» του ερυθρό. Πρόκειται όμως για κρασί με απίστευτο value for money και ταυτόχρονα, ανεξαρτήτως τιμής, για ένα εξαιρετικό, φινετσάτο κόκκινο: με υπέροχο φρούτο, ένταση και απαλότητα. Ένα μικρό αριστούργημα. - Μικρή Ευγενική Λιάτικο 2023 ΠΟΠ Δαφνές
Το κλασικό Λιάτικο του οινοποιείου. Με όμορφη μύτη, μαλακό στο στόμα, λείες τανίνες και πλούτο ώριμων φρούτων και γλυκών μπαχαρικών. Φρέσκο ακόμη, αλλά ήδη δείχνει την ποιότητα της οινοποίησης. - Philoxenia 2018 – Syrah – Κοτσιφάλι
Με 70% Syrah, το κόκκινο φρούτο και τα πιπεράτα στοιχεία κυριαρχούν. Ένα blend θερμής έκφρασης, που προδίδει την καταγωγή του και αποπνέει μεσογειακό χαρακτήρα. - Isorropia 2020 – Cabernet Sauvignon
Η ναυαρχίδα των ερυθρών του οινοποιείου. Στιβαρό, πληθωρικό, γεμάτο δύναμη· ένα «θωρηκτό» από φρούτο, βοτανικά στοιχεία και όμορφες τανίνες. Νεότατο ακόμη, με πολλά χρόνια εξέλιξης μπροστά του. Ένα Cabernet Sauvignon από την Κρήτη που δύσκολα θα μάντευε κανείς ότι είναι νησιώτικης προέλευσης. - Ipomoni Liatiko 2013 ΠΟΠ Δαφνές
Οίνος φυσικώς γλυκύς, από λιάσιμο των σταφυλιών και μακρά ωρίμαση. Μας χαρίζει ένα εξαιρετικό επιδόρπιο κρασί, με βελούδινη υφή και πλούσια αρώματα αποξηραμένων φρούτων, καραμέλας βουτύρου, ξηρών καρπών, σταφίδας και μελιού. Αντίστοιχα συναρπαστικό και στο στόμα, με πληθωρικότητα και αρμονία.
Πολλές ευχαριστίες στον Βαγγέλη Καλαντζάκη και στην οικογένεια Κοσμαδάκη για την εξαιρετική φιλοξενία του και την πολύ ενδιαφέρουσα οινική αυτή εμπειρία στο Οινοποιείο Ευφροσύνη.
Γιώργος Λυγεράκης
