Η γνωριμία μου με το Οινοποιείο Διαμαντάκη ξεκίνησε πριν δεκαπέντε περίπου χρόνια, από μια στιγμή, πραγματικά, τυχαία. Κάπου στην Κρήτη, σ ένα μικρό χωρίο έξω από το Ηράκλειο, σε μια κουζίνα, υπήρχε ένα μπουκάλι Syrah «Πρίνος», ανοιγμένο ήδη μια εβδομάδα, για το οποίο μου προτάθηκε να δοκιμάσω. Το δοκίμασα χωρίς ιδιαίτερες προσδοκίες, για να με αιφνιδιάσει τελικά. Ζωντανό, και τόσο γεμάτο χαρακτήρα. «Μα ποιος είναι ο άνθρωπος που φτιάχνει τέτοιο κρασί;», αναρωτήθηκα. Έτσι, λίγες ημέρες μετά, βρέθηκα για πρώτη φορά στις Κάτω Ασίτες, στο οινοποιείο Διαμαντάκη.
Από τότε, δεν υπήρξε χρονιά που να μην το επισκεφθώ. Έζησα τρύγους, περπάτησα τα αμπέλια, γεύτηκα την εξέλιξη μέσα από το ποτήρι. Δοκίμασα όλα τα κρασιά σε κάθε στάδιο παραγωγής – από τον μούστο και τη ζύμωση, μέχρι τα αποζυμωμένα δείγματα και την πορεία τους στο βαρέλι, ως το τελικό εμφιαλωμένο κρασί. Αυτή η διαδρομή με έκανε να συνδεθώ με τον τόπο, με το κρασί, και κυρίως με τους ανθρώπους, αναπτύσσοντας μια φιλική σχέση με τον Ζαχαρία, και την οικογένεια Διαμαντάκη.
Ο Ζαχαρίας, οινολόγος και ψυχή του εγχειρήματος, σε κερδίζει από την πρώτη στιγμή. Αφοσιωμένος στη δημιουργία και εξέλιξη ποιοτικών οίνων, με καθαρό όραμα και συγκεκριμένη άποψη για την αυθεντική έκφραση των κρητικών ποικιλιών, δουλεύει μεθοδικά, γνωρίζοντας σε βάθος τον τόπο, τις ποικιλίες και την τέχνη του.
Την ίδια στιγμή, ο Ζαχαρίας είναι ένας άνθρωπος ανοιχτός, δοτικός και απλόχερα φιλόξενος, μοιράζεται τη γνώση και τη χαρά του με τρόπο φυσικό, κάνοντας σε να νιώθεις δικός του άνθρωπος. Από τον Ζαχαρία έχω μάθει πολλά, για τις ποικιλίες, για το ιδιαίτερο μικροκλίμα της περιοχής, τόσο στο αμπέλι όσο και στο ποτήρι, και πλέον είναι ένας καλός φίλος. Περισσότερο από όλα, μου άνοιξε τον δρόμο να γνωρίσω εις βάθος το Λιάτικο – την αγαπημένη του ποικιλία, στην οποία έχει αφιερώσει αμέτρητη ενέργεια και μεράκι, μέχρι να την αναδείξει στην πιο αυθεντική της έκφραση – κάτι που τελικώς κατάφερε με μεγάλη επιτυχία.
Τον κατατάσσω δε, ανάμεσα στους οινοποιούς που ξεχωρίζουν όχι μόνο για τη δική τους δουλειά αλλά και για τη συλλογική, συνεργατική τους συμβολή στη θεαματική άνοδο του κρητικού κρασιού την τελευταία δεκαετία.
Μαζί του, τα αδέλφια του, ο Μιχάλης και ο Γιάννης, μοιράζονται το ίδιο πάθος. Ο Μιχάλης, αμπελουργός εκ φύσεως, μεγαλωμένος στα κλήματα του παππού και του πατέρα, φροντίζει με μεράκι τα 150 στρέμματα αμπελώνων της οικογένειας, σκαρφαλωμένα σε πεζούλες από τα 400 έως τα 700 μέτρα υψόμετρο. Ο Γιάννης μεριμνά για την εύρυθμη λειτουργία του οινοποιείου και των αμπελώνων. Είναι μια καθαρά οικογενειακή υπόθεση, όπου κάθε κρίκος έχει το δικό του εκτόπισμα και όλοι μαζί φτιάχνουν μια ισχυρή αλυσίδα.
Η ιστορία τους, γράφεται στους πρόποδες του Ψηλορείτη, από το 2007, όταν τα τρία αδέλφια ιδρύουν το δικό τους οινοποιείο, συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση τριών γενεών αμπελουργών. Ο τόπος είναι ιδιαίτερος – νοτιοδυτικά του Ηρακλείου, ανεβαίνοντας προς τον Ψηλορείτη σε μια όμορφη διαδρομή, μέσα από αμπελώνες και ελαιώνες που εναλλάσσονται, δείχνοντας καθαρά την πρωτεύουσα θέση που κατέχει η αμπελοκαλλιέργεια. Έτσι, 24 περίπου χιλιόμετρα από το Ηράκλειο, στις Κάτω Ασίτες, συναντάμε το οινοποιείο, σε υψόμετρο περίπου 450 μέτρων, κάτω από την κορυφή «Κουδούνι».
Γύρω του απλώνονται οι οικογενειακοί αμπελώνες, σε κλίσεις πάνω στις πεζούλες των πλαγιών, με θέα το Κρητικό Πέλαγος στο βάθος. Σε κοντινή απόσταση, μνημεία και θησαυροί της φύσης: αρχαία πατητήρια (λινούς), η ιστορική Μονή Αγίου Γεωργίου Γοργολαΐνη του 13ου αιώνα με τον χαρακτηρισμένο διατηρητέο πλάτανο και κυπαρίσσι, ρωμαϊκά λουτρά, αλλά και σπήλαια όπως της Μέλισσας, και του Αστυράκου. Ο τόπος μιλά με την ιστορία του, και το κρασί είναι μια συνέχειά της.
Στον ιδιόκτητο αμπελώνα 150 στρεμμάτων της οικογένειας – απλωμένο σε πολλά διαφορετικά αμπελοτεμάχια, στους ανατολικούς πρόποδες του Ψηλορείτη – θα βρούμε τις κρητικές ποικιλίες Βιδιανό, Μαντηλάρι και Μαλβαζία, ενώ πιο ψηλά στα 700 περίπου μέτρα μέτρων θα συναντήσουμε και το Ασύρτικο. Στον ίδιο αμπελώνα, κοντά στο οινοποιείο καλλιεργούνται επίσης Syrah και Chardonnay. Το κλίμα είναι μεσογειακό, με θερμά, ξηρά καλοκαίρια, βροχερά φθινόπωρα, ήπιους χειμώνες, υψηλή υγρασία και κάποιες χιονοπτώσεις, με τους ανέμους από το Αιγαίο να δροσίζουν τα κλήματα. Τα εδάφη ασβεστολιθικά, το ανάγλυφο έντονο – ένα terroir αυστηρό, απαιτητικό, αλλά και γενναιόδωρο σε όποιον το σεβαστεί.
Η πρόοδος του οινοποιείου την τελευταία δεκαετία είναι εντυπωσιακή. Τα κρασιά ανεβαίνουν σταθερά σε ποιότητα και καθαρότητα έκφρασης, ενώ οι σύγχρονες εγκαταστάσεις που ολοκληρώθηκαν πρόσφατα, με νέους χώρους γευσιγνωσίας, έρχονται να υποστηρίξουν έμπρακτα τη φιλοσοφία της οικογένειας για συνεχή εξέλιξη. Παράλληλα, το οινοποιείο ξεκίνησε να προσφέρει νέες οινοτουριστικές εμπειρίες, όπως το «Taste the Culture» για παράδειγμα, όπου γνωρίζεις τους ανθρώπους πίσω από τα κρασιά, περιηγείσαι στους χώρους και στους αμπελώνες, απολαμβάνεις τη θέα προς το Κρητικό Πέλαγος, για να ολοκληρώσεις την εμπειρία με γευσιγνωσία. Τα κρασιά συνοδεύονται – ή καλύτερα ταιριάζονται – με επιλεγμένα εδέσματα που τονίζουν την μοναδικότητα του κάθε οίνου. Αν και γνωρίζω τα κρασιά όσο λίγοι, ακολούθησα τη διαδρομή για να επιβεβαιώσω πόσο άρτια διαρθρωμένη είναι: πληροφορεί, συγκινεί και φωτίζει την οινική κληρονομιά του τόπου και το έργο της οικογένειας.
Τα Κρασιά – Tasting Notes
Prinos Λευκό 2024 – Chardonnay & Malvasia di Candia Aromatica
Η μύτη εντυπωσιάζει με ένταση και καθαρότητα: ώριμο ροδάκινο, νότες τροπικών φρούτων και λεμονανθός, όλα αποτυπωμένα με σαφήνεια χάρη στη Μαλβαζία. Στο στόμα το Chardonnay προσδίδει όγκο και δομή, ισορροπώντας το αρωματικό παιχνίδι της Μαλβαζίας με φρουτώδη πυρήνα. Καλή οξύτητα. Η επίγευση είναι μεσαίας διάρκειας, δροσερή και ευχάριστη. Ένα άμεσο και χαριτωμένο κρασί, και κυρίως πολύ ευχάριστο.
Πετάλι 2024 – Ασύρτικο
Από την σειρά Πετάλι (που περιλαμβάνει επίσης και το πολυβραβευμένο Πετάλι Λιάτικο), ένα «απλό» Ασύρτικο που όσο το γνωρίζεις καταλαβαίνεις ότι δεν είναι τελικά και τόσο απλό ή «ταπεινό». Η μύτη διακριτική αλλά ουσιαστική, με αρώματα εσπεριδοειδών, λεμονανθού και νότες από κρητικά βότανα. Στο στόμα η υψηλή, κοφτερή οξύτητα ορίζει τον χαρακτήρα του κρασιού. Γεμάτο σώμα, καλή δομή και αίσθηση πυκνότητας που αποκαλύπτει σταδιακά πολυπλοκότητα. Η επίγευση είναι μακριά, με υπογραφή μεταλλικότητας, στοιχείο που το εντάσσει καθαρά στη μεγάλη οικογένεια του Ασύρτικου. Ένα κρασί που πίνεται δροσερό και τραγανό σήμερα, αλλά υπόσχεται σημαντική εξέλιξη με τα χρόνια, αποκτώντας βάθος και σοβαρότητα πέρα από την «απλή» πρώτη εντύπωση.
Βιδιανό 2024
Από τα πολύ αγαπημένα μου Βιδιανά, ένα κρασί άκρως απολαυστικό. Θα σταθώ στην βράβευση του από το Decanter στα Decanter World Wine Awards 2025 με το Χρυσό Μετάλλιο και μια θεση στην λίστα με τα Value Top 30 Gold Wines , με 95 Points! Χαίρομαι γιατί δικαιώνει μια άποψη που υποστηρίζω σταθερά για το μικρό αυτό θαύμα – που αν έχεις την υπομονή να το περιμένεις τρία χρόνια – γίνεται ένα μεγάλο θαυμα ! Ανοιχτό χρυσαφί με πρασινωπές ανταύγειες. Η μύτη φρέσκια και εκφραστική, με αρώματα πυρηνόκαρπων – ροδάκινο, κυδώνι, αχλάδι – πλαισιωμένα από λεμονάτες και ανθικές νύξεις, αλλά και λεπτές αποχρώσεις ξηρών καρπών και βρεγμένης πέτρας. Στο στόμα κρεμώδης υφή, με ζωντανή οξύτητα και ισορροπημένο σώμα που αφήνει τον φρουτώδη χαρακτήρα να αναδειχθεί. Η επίγευση είναι μεσαία προς μακριά, δροσερή και κομψή, με υπόσχεση μεγαλύτερης πολυπλοκότητας. Με την πάροδο των χρόνων το κρασί εξελίσσεται εντυπωσιακά, αποκτώντας νότες κηρύθρας, φρυγανισμένου ψωμιού, ξηρών καρπών και ορυκτότητα. Ένα υπέροχο Βιδιανό με εξαιρετική σχέση ποιότητας-τιμής.
Διαμαντόπετρα 2024 – Βιδιανό – Ασύρτικο
Η μύτη εξαιρετικά φινετσάτη, εκλεπτυσμένη και πολυεπίπεδη, με πυρηνόκαρπα και τροπικά φρούτα-ανανάς, βερίκοκο, αχλάδι – σε φόντο ελαφρώς καπνικό και πικάντικο. Διακριτικές νότες ξηρών καρπών, πιπεριού, βανίλιας και μαγιάς, μαζί με υπαινιγμούς ξύλου και μια σωστά ζυγισμένη μεταλλικότητα, συνθέτουν ένα μπουκέτο μεγάλης ακρίβειας και ισορροπίας. Στο στόμα γεμάτη και βουτυράτη αίσθηση, με ώριμα φρούτα, ξύσμα λεμονιού, αμύγδαλο και ψωμί, ενώ οι νότες δρυός, καπνού και βανίλιας παραμένουν διακριτικές και κομψές. Η οξύτητα παρούσα και ζωντανή, στηρίζει ένα πλούσιο σώμα και οδηγεί σε ένα φινάλε μεγάλης διάρκεια. Το βάζω, ειδικά στις καλύτερες χρονιές του, στα κορυφαία ελληνικά κρασιά ανεξαρτήτως ποικιλίας ή προέλευσης, ικανό να σταθεί ισάξια απέναντι στις πιο απαιτητικές λευκές οινοποιήσεις. Η μεγάλη διάκριση στο Decanter απλώς επιβεβαιώνει αυτό που οι γνώστες γνωρίζουν εδώ και καιρό. Χαρακτηριστικά, η Διαμαντόπετρα 2019 είχε ενταχθεί στα Wines of the Year 2020 του Decanter, ανάμεσα στις ελάχιστες ετικέτες που ξεχώρισαν σε τυφλή δοκιμή από κορυφαίους Masters of Wine και Sommeliers. Ένα κρασί ορόσημο για τον κρητικό αμπελώνα. Έχω δοκιμάσει αρκετές εσοδείες και νομίζω ότι μπορούμε να μιλάμε για δυνατότητες παλαίωσης έως 6 χρόνια με την καλύτερη στιγμή του κρασιού αυτού – κατά την άποψη μου – να βρίσκεται κάπου στην μέση, στα τρία/τέσσερα χρόνια περίπου.
Prinos 2024 Ροζέ – Syrah – Μαντηλαριά
Εκφραστική, με κόκκινα φρούτα – κυρίως κεράσι – πλαισιωμένα από νότες φράουλας και διακριτική αίσθηση ροδοπέταλου. Στο στόμα δροσερό και ισορροπημένο, με ευχάριστη οξύτητα και λεπτές, μεταξένιες τανίνες που του χαρίζουν δομή χωρίς να βαραίνουν την αίσθηση. Η επίγευση είναι καθαρή και επίμονη, με το κεράσι να παραμένει και να δίνει φρεσκάδα. Ένα άμεσο και απολαυστικό ροζέ, ιδανικό για το τραπέζι της κρητικής κουζίνας αλλά και για καλοκαιρινές στιγμές.
Διαμαντόπετρα 2024 Ροζέ – Λιάτικο
Το ροζέ που έρχεται να συμπληρώσει την σειρά Διαμαντόπετρα. Τρίτη μόλις οινοποίηση για την Διαμαντόπετρα ροζέ που είναι ένα μονοποικιλιακό Λιάτικο. Η μύτη γοητευτική και πολυδιάστατη, με αρώματα φράουλας, κερασιού και βύσσινου, πλαισιωμένα από διακριτικές πικάντικες νύξεις που προσθέτουν βάθος. Στο στόμα καλή ισορροπία και όγκος, με ευχάριστη λιπαρότητα που αγκαλιάζει τον φρουτώδη χαρακτήρα. Στιβαρό και γαστρονομικό, με πλούσια αρωματική έκφραση, ζωντανή οξύτητα και μακρά, επίμονη επίγευση. Ένα ροζέ που αποκαλύπτει τη δυναμική του Λιάτικου σε αυτή τη μορφή, ισορροπημένο και εκφραστικό.
Prinos 2024 Ερυθρό – Syrah
Βαθύ πορφυρό χρώμα. Η μύτη ευθύβολη και τυπική του Syrah, με κόκκινα φρούτα, βατόμουρο και μαύρο κεράσι, πλαισιωμένα από νότες φρεσκοτριμμένου πιπεριού και διακριτικές αποχρώσεις βιολέτας. Στο στόμα διαθέτει όγκο και πλούσιο σώμα, με βελούδινες τανίνες που ισορροπούν την ένταση και δίνουν στρογγυλή αίσθηση. Η επίγευση είναι μεσαίας διάρκειας, φρουτώδης και ευχάριστη, με το πιπέρι να αφήνει τη δική του σφραγίδα. Ένα «εισαγωγικό» Syrah που υπερβαίνει τον χαρακτηρισμό του, αποδεικνύοντας πόσο απολαυστικό και τυπικό μπορεί να είναι ακόμη και σε αυτήν την πιο άμεση εκδοχή του.
Πετάλι 2021 Ερυθρό – Λιάτικο
Το Πετάλι θα μπορούσε άνετα να «γράψει» το πρώτο κεφάλαιο σ ένα πιθανό εγχειρίδιο της ποικιλίας τουλάχιστον ως προς την τυπικότητα του ολοένα ανερχόμενου Λιάτικου. Πολύ ανοιχτό ρουμπινί, εξαιρετικά διαυγές, με καφετιές και χαλκόχρωμες ανταύγειες που το φέρνουν κοντά σε κονιάκ χρωματικά, το τυπικό χρωματικό στίγμα του Λιάτικου, μιας ερυθρής ποικιλίας με φτωχές χρωστικές αλλά ξεχωριστή προσωπικότητα. Η μύτη αιθέρια και γοητευτική, με αποξηραμένα κόκκινα φρούτα – φράουλα, βατόμουρο – αποξηραμένα κράνμπερι, καραμέλα και μπαχαρικά, σε έναν μεθυστικό συνδυασμό. Στο στόμα στρογγυλό και ευγενικό, με κυρίαρχη τη φράουλα, λεπτές τανίνες και μέτρια οξύτητα που ισορροπεί τον φρουτώδη χαρακτήρα. Εμφανίζονται επίσης αλμυρές νύξεις που προσθέτουν ενδιαφέρον, ενώ η επίγευση είναι καθαρή, με όμορφη διάρκεια. Όσο μένει στο ποτήρι, σί μεταμορφώνεται – η αρωματική του παλέτα δένει, αποκτά περισσότερη σοβαρότητα και ο ουρανίσκος κερδίζει στιβαρότητα και βάθος. Αυτή η συνεχής μετάλλαξη είναι η γοητεία του Λιάτικου και ένα από τα στοιχεία που το καθιστούν σπουδαία και μοναδική ποικιλία. Το Πετάλι 2021 την εκφράζει με αυθεντικότητα και ιδιαίτερο χαρακτήρα, μένοντας στη μνήμη για το ανοιχτό του χρώμα και την εξελισσόμενη πολυπλοκότητά του.
Διαμαντόπετρα 2020 Ερυθρό – Syrah 70% – Μαντηλάρι 30%
Ζωηρό ρουμπινί χρώμα. Η μύτη αρχικά μετρημένη, σύντομα όμως αποκαλύπτει εντυπωσιακή συμπύκνωση και πολυπλοκότητα με μαύρα και κόκκινα φρούτα σε ώριμη έκφραση – βύσσινο, δαμάσκηνο, κεράσι – τα οποία συνδυάζονται με βιολέτα, μαύρο πιπέρι, δέρμα, αποξηραμένα βότανα και μια αίσθηση μαύρου τσαγιού. Το αποτέλεσμα είναι ένα μπουκέτο πλούσιο και σύνθετο. Στο στόμα ξεκινά με ένταση και νεύρο, πλημμυρισμένο από μπαχαρικά και ώριμα μικρά μαύρα φρούτα. Οι τανίνες παρούσες, στρογγυλεμένες αλλά ψηλαφητές, στηρίζουν το σώμα και δίνουν στιβαρή δομή. Η οξύτητα του Μαντηλαριού προσφέρει ζωντάνια και φρεσκάδα, εξισορροπώντας τη γλυκιά, πληθωρική αίσθηση του Syrah. Γευστικά κυριαρχούν το βύσσινο και το κεράσι, με το ξύλο διακριτικά ενσωματωμένο. Η επίγευση μακριά, με μπαχαρένιο χαρακτήρα και γοητευτική εμμονή.
Για μένα, το Οινοποιείο Διαμαντάκη δεν είναι απλώς ένα οινοποιείο. Είναι δεκαπέντε χρόνια ιστορίας, εμπειριών και φιλίας. Είναι οι άνθρωποι, η οικογένεια, οι αμπελώνες και ο Ψηλορείτης. Είναι τα καλοκαιρινά απογεύματα, οι τρύγοι, οι γεύσεις σε όλα τα στάδια, η φιλοξενία που σε κάνει να νιώθεις μέλος της παρέας. Είναι η ψυχή της Κρήτης που μιλά μέσα από το κρασί της. Και κάθε φορά που φεύγω από εκεί, παίρνω μαζί μου λίγο από αυτή την ψυχή, και την υπόσχεση ότι θα επιστρέψω ξανά.
Ευχαριστώ θερμά τον Ζαχαρία Διαμαντάκη και τα αδέλφια του για τις πολλές στιγμές αληθινής φιλοξενίας.
Γιώργος Λυγεράκης
